Rozwój układu odpornościowego rozpoczyna się już w wieku płodowym i trwa nawet do -12 roku życia. Podczas tego długotrwałego i złożonego procesu, dziecko, stopniowo nabywa umiejętności radzenia sobie z infekcjami, mikroorganizmami i innymi patogenami które znajdują się w jego otoczeniu. Naukowcy wiedzą dzisiaj już naprawdę dużo na temat kształtowania się układu odpornościowego. Eksperci programu Nestle Baby&Me zebrali dla Was te informacje przygotowując listę wskazówek jak wspierać budowanie odporności u niemowląt i małych dzieci.
Odporność zaczyna się od jelit
Już w wieku płodowym, ok 4 tygodnia życia dziecka, zaczynają kształtować się jego jelita. Już wtedy, dieta Mamy ma wpływ na prawidłowy rozwój jelit a później na jakość nabłonka który je wyściela. Zrównoważona dieta Mamy, bogata w witaminy, mikroelementy oraz probiotyki ( dobre bakterie) to pierwszy krok ku temu, by wesprzeć odporność jeszcze nie narodzonego dziecka. Nie wszystkie witaminy jesteśmy w stanie dostarczyć wraz z pożywieniem w odpowiedniej ilości, dlatego warto, w czasie ciąży, sięgnąć po suplementy zawierające m.in. Witaminę D, kwas foliowy, DHA oraz żelazo.
Droga przyjścia na świat. Jaki ma wpływ na budowanie odporności?
To niesamowite jak natura wszystko przemyślała! Podczas porodu drogami natury, niemowlę, przechodząc przez kanał rodny Mamy po raz pierwszy kolonizuje swój układ pokarmowy bakteriami pochodzącymi od Mamy. Zaraz po przyjściu na świat, noworodek położony jest na piersi Mamy i z jej skóry oraz brodawki sutkowej dostarcza kolejne kultury starterowe bakterii które zaczynają wspomagać pracę jelit i całego układu odpornościowego. Niemowlęta, rodzone drogą cesarskiego cięcia pozbawione są możliwości kontaktu z pierwszymi szczepami bakteryjnymi pochodzącymi od Mamy i ich dojrzewanie układu odpornościowego może być przez to znacznie wydłużone. Jeśli tylko stan Mamy na to pozwala, warto próbować jak najczęściej kłaść niemowlę na nagiej skórze oraz próbować przystawiać je do piersi, nawet, jeśli wiemy że laktacja jeszcze nie jest pobudzona. To zapewni Maluszkowi pierwszy kontakt z dobroczynnymi bakteriami i pozwoli rozpocząć prawidłowe zasiedlenie jelit. W wielu szpitalach przygotowane są specjalne pokoje do kangurowania niemowląt i Tatusiowie również przytulać się ze swoimi Maluszkami. Na skórze Taty, jest również mnóstwo „dobroczynnych” bakterii, których rola w budowaniu odporności jest nieoceniona!
Mleko Mamy!
Mleko Mamy pełni najważniejszą rolę w budowaniu prawidłowej odporności u niemowląt. Zaraz po porodzie, gruczoły mleczne mamy zaczynają wytwarzać gęstą, żółtą substancję- tak zwaną siarę, która zawiera mnóstwo składników odpornościowych, białek, tłuszczy i oligosacharydów (HMO) które pełnią kluczową rolę w budowaniu odporności.
W pierwszych dniach Maluszek naprawdę nie potrzebuje wiele by być nasyconym- wszak jego żołądek ma wielkość orzecha włoskiego! Na tym etapie, dla budowania jego odporności najważniejsza jest jakość pokarmu a nie jego ilość. Dopiero po kilku dniach od porodu mleko mamy zaczyna swym wyglądem przypominać mleko.
HMO to klucz do odporności Twojego Dziecka
Mleko mamy idealnie dostosowuje się do potrzeb niemowlęcia. Ma zupełnie inny skład o różnych porach dnia i nocy. Inny w zależności od pór roku a nawet inny gdy karmiony jest chłopiec czy dziewczynka. Każda mama ma swój indywidualny zestaw składników w mleku a ma to podłoże genetyczne. Niezwykle ważnym składnikiem mleka, który pełni bardzo ważną rolę w budowaniu odporności są oligosachary mleka kobiecego czyli HMO. Naukowcy oznaczyli ponad 250 różnych HMO. Nazwali również takie oligosacharydy, które występują najczęściej i najliczniej – 2FL. Dzięki rozwojowi nauki wiemy w jakich mechanizmach odpornościowych biorą udział HMO:
Z jednej strony wychwytują patogeny które nie mogą przyłączyć się do kosmków jelitowych i usuwają je wraz ze stolcem a z drugiej- są idealnym pożywieniem dla dobroczynnych bakterii dzięki czemu dużo szybciej dochodzi do zasiedlenia ścian jelita probiotycznymi bakteriami i uszczelnienia ich! Dzięki ich obecności w mleku mamy ilość patogenów które narażają dzieci na rozwój infekcji jest dużo niższe.
Jak możemy wspierać odporność u dzieci które nie mogą być karmione piersią lub przyszły na świat drogą cesarskiego cięcia?
Zdarza się tak, że z różnych powodów mama nie może karmić piersią swojego maluszka. Bardzo często, nie jest to od niej zależne i mimo tego, że chce dla swojego dziecka wszystkiego co najlepsze- po prostu się nie da. Wiedząc, jak ważną rolę w budowaniu odporności ma prawidłowe zasiedlenie dobroczynnymi bakteriami jelit noworodka, można od pierwszych dni zadbać o to by wesprzeć je dostarczając mu najlepszych możliwych składników wpływających na dojrzewanie układu odpornościowego.
Co zatem możemy zrobić?
– wspierać laktację –Mleko mamy wspiera budowanie odporności dziecka i było by idealnie gdyby każda mama mogła karmić tak długo jak tylko chce. Wiele Mam jednak boryka się z trudnościami podczas swojej podróży laktacyjnej. Często mają wrażenie, że laktacja nie jest wystarczająco pobudzona, lub mają zbyt mało pokarmu w momentach tzw. kryzysów laktacyjnych. Na szczęście w takich sytuacjach mogą sięgnąć po galaktogogi- substancje które wspierają produkcję mleka Mamy. Takim produktem jest NANCARE® MAMA | Nestlé Baby&Me
– zadbać o otoczenie, nie narażać na kontakt z osobami chorymi, ograniczyć wizyty bliskich w pierwszych tygodniach życia i jak najwięcej czasu spędzać na kontakcie skóra do skóry zarówno kangurując na klatce piersiowej mamy jak i taty. Przewaga „domowych bakterii” w układzie pokarmowym maluszka w stosunku do „ obcych bakterii” to dobry początek wspólnej drogi w budowaniu odporności małego dziecka.
– jeśli, z jakiegoś powodu dziecko nie może być karmione piersią skonsultuj się ze swoim pediatrą lub położną by pomogli dobrać mieszankę dostosowaną do potrzeb Twojego Maluszka. Mleko mamy zawsze było i będzie złotym standardem dla naukowców opracowujących składy mlek modyfikowanych. Jest to wzór, którego nigdy nie da się odtworzyć ale postęp nauki pozwala producentom mlek na tworzenie coraz bardziej zaawansowanych receptur. Technologia umożliwia obecnie uzyskiwanie optymalnego białka które jest zbliżone do białka w mleku kobiecym. Są też mieszanki wzbogacane o dobroczynne probiotyki oraz HMO, które wspierają budowanie odporności maluszka.
– dodatkowa suplementacja witaminą D – dzieci karmione piersią powinny być dodatkowo suplementowane witaminą D która bierze czynny udział w budowaniu odporności maluszka. Warto zwracać uwagę na składy suplementów i wybierać te, które mają prosty skład jak NANCARE Witamina D – zawiera ona wyłącznie rozpuszczoną witaminę D w oleju słonecznikowym. Jeśli niemowlę jest karmione wyłącznie mlekiem modyfikowanym, ono najczęściej pokrywa zapotrzebowanie dzienne na tą witaminę nie mniej- zwłaszcza u dzieci u których wprowadzamy posiłki stałe warto przeliczyć czy liczba spożywanych butelek na dobę dostarcza odpowiednią ilość tej witaminy w diecie.